Profesor Uniwersytetu Warszawskiego, zoolog, protistolog, twórca polskiej szkoły parazytologicznej.

Profesor Konstanty Janicki urodził się 16 listopada 1876 r. w Moskwie. Gimnazjum ukończył w Warszawie, w latach 1894–1898 studiował nauki przyrodnicze w Lipsku. Do 1919 r. przebywał poza krajem. W Europie na swej drodze spotykał wybitnych uczonych. W Lipsku poznał prof. Rudolfa Leuckarta, niemieckiego chemika, odkrywcę reakcji redukcyjnego aminowania związków karbonylowych za pomocą soli amonowych. We Fryburgu Bryzgowskim był słuchaczem wykładów znakomitego biologa Augusta Weismanna, twórcy teorii plazmy zarodkowej i przedstawiciela neodarwiznizmu. W Bazylei Janicki pracował pod kierunkiem Friedricha Zschokkea, szwajcarskiego parazytologa, gdzie w 1906 r. otrzymał tytuł doktora, za cykl prac nad tasiemcami. Spotkanie i współpraca z prof. Leuckartem zaowocowała wspaniałymi pracami protistologicznymi, które w zakresie barwienia preparatów wyróżniają się formą i precyzją. Janicki szczegółowo opisał 28 gatunków pasożytów, z czego 16 po raz pierwszy w świecie. W Rzymie współpracował z Giovannim Grassim, włoskim zoologiem, znanym ze swoich badań dotyczących cyklu życiowego zarodźca malarii. Pod kierunkiem Grassiego Janicki rozpoczął własne badania poświęcone pierwotniakom pasożytniczym.

W 1911 r., Janicki wrócił do Bazylei, gdzie wraz z Feliksem Rosenem ustalili i opisali cykl życiowy tasiemca bruzdogłowca szerokiego (1917 r.). Do Polski Janicki przyjeżdża na apel Ignacego Jana Paderewskiego, który będąc w Szwajcarii nakłaniał Polonię, aby stworzyła kadrę naukową Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1919 r., po uzyskaniu nominacji profesorskiej, Janicki rozpoczyna pracę na Uniwersytecie Warszawskim obejmując Katedrę Zoologii Systematycznej i Morfologicznej. To tam powstaje teoria cerkomeru, wiążąca przywry z tasiemcami. W latach 1927–1932 wyjeżdża kilkukrotnie do Saratowa nad Wołgę oraz do Mesyny we Wło­szech, gdzie poświęca się pracy nad rozwojem tasiemca jesiotrów Amphilina foliacea oraz pierwotniaków Paramoeba (Janickina).

Od 1920 r. w Katedrze kierowanej przez prof. Janickiego rozpoczął się okres intensywnych obron doktoratów i nadawania stopnia doktora habilitowanego. Pierwszym był Witold Stefański (1891–1973), wybitny zoolog i parazytolog, założyciel Instytutu Parazytologii PAN w Warszawie (1951 r.). Pod kierunkiem Janickiego powstała także praca doktorska Jana Dembowskiego (1889–1963), etologa, późniejszego dyrektora Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, profesora UW i prezesa PAN. Prof. K. Janicki był także opiekunem Jerzego Wiszniewskiego (1908–1944) w czasie jego studiów na UW, a następnie doktoryzowania i habilitowania się. Jerzy Wiszniewski był organizatorem, a następnie kierownikiem Stacji Hydrobiologicznej w Pińsku.

Prof. K. Janicki był członkiem m. in. Szwajcarskiego Towarzystwa Zoologicznego, Polskiej Akademii Umiejętności, Warszawskiego Towarzystwa Naukowego i Towarzystwa Anatomiczno-Zoologicznego. Nie mogąc pogodzić się z obiektywnymi przeciwnościami, popełnił samobójstwo 25 października 1932 r.
Profesor Konstanty Janicki został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, kwatera 172 rząd 2 nr grobu 10. Mogiłą opiekuje się Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Opracowanie: A. Rocka
na podstawie: Welc-Falęciak R., Doligalska M. 2017. Konstanty Stanisław Janicki (1876-1932) – o bezgraniczności widnokręgów, na które się porywamy.
Kosmos 66: 145-151.

Specjalista w dziedzinie parazytologii rybackiej.

Urodzona 1 lipca 1887 r. w Borowie (woj. lubelskie), z domu Estreicher. Maturę uzyskała w II żenskim gimanzjum państwowym w Warszawie w 1905 r. W 1908 r. rozpoczęła studia biologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ukończyła je w 1913 r., nie uzyskując absolutorium z powodu braku stopnia z łaciny na świadectwie maturalnym. W 1915 r. wyjechała do Kijowa, do rannego na wojnie męża i rozpoczęła pracę jako asystentka prof. Lindemanna na Kursach Żeńskich. Następnie została przeniesiona do Zakładu Histologii Uniwersytetu św. Włodzimierza, gdzie pełniła funkcję asystenta a następnie prosektora. W 1918 r. złożyła rezygnację z pracy i powróciła do kraju. Prof. Michał Siedlecki zaproponował jej pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak ze względu na zły stan zdrowia męża, docent Kozicka wyrzekła się pracy naukowej na 17 lat i osiadła w Szczebrzeszynie. Po śmierci męża w 1935 r., wyjechała do Warszawy i rozpoczęła pracę na stanowisku laborantki w Zakładzie Histologii Normalnej przy Wydziale Medycznym Uniwersytetu Warszawskiego.

W 1936 r. jako dodatkową pracę, obejmuje stanowisko asystenta naukowego w Laboratorium Mięsoznawczo-Bakteriologicznym przy Rzeźniach Miejskich w Warszawie. Okres okupacji spędza poza Warszawą. W 1946 r. zostaje asystentem w Zakładzie Chorób Ryb Instytutu Weterynaryjnego; jednocześnie od 1947 r. pełni funkcję asystenta, starszego asystenta a następnie adiunkta w Zakładzie Zoologii Ogólnej Uniwersytetu Warszawskiego, a po reorganizacji – Zakładzie Parazytologii Wydziału Biologii UW. W 1947 r. docent Kozicka uzyskuje absolutorium na Uniwersytecie Warszawskim. W 1949 r. otrzymuje tytuł doktora nauk rolniczych w SGGW, a w 1954 r. – tytuł docenta. W 1955 r. przenosi się do Zakładu Parazytologii PAN, w którym pracuje do 1960 r. Po przejściu na emeryturę nadal uczestniczy w badaniach terenowych prowadzonych w Instytucie Parazytologii PAN i publikuje prace naukowe. Dorobek naukowy docent Kozickiej jest różnorodny i wiąże się z kolejnymi etapami jej bogatego życiorysu. Są to prace z zakresu histologii, morfologii i parazytologii rybackiej.

W uznaniu zasług w pracy naukowej przyznano Jej nagrodę naukową Wydziału II Nauk Biologicznych PAN (1958 r.) oraz odznaczenia państwowe – Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Docent Jadwiga Kozicka zmarła 14 lipca 1973 r. Została pochowana na cmentarzu w Szczebrzeszynie.

Opracowanie: A. Rocka
na podstawie: Niewiadomska K. 1974. Docent dr Jadwiga Kozicka (1887-1973). Wspomnienie pośmiertne.
Wiadomości Parazytologiczne 6: 887-893.

Przewodniczący Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, przewodniczący Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, sekretarz IV Wydziału Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, zastępca Sekretarza Generalnego TNW, współorganizator i sekretarz Komitetu Parazytologii PAN. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Profesor Wincenty Lesław Wiśniewski urodził się w roku 1904 w Dobromilu (dawne województwo lwowskie). Do szkół powszechnych uczęszczał we Lwowie i w Wiedniu, a do średnich w Białej i we Lwowie.

Świadectwo dojrzałości uzyskał w 1923 roku w gimnazjum im. H. Jordana we Lwowie. W roku 1923 rozpoczął studia biologiczne na Uniwersytecie Warszawskim gdzie specjalizował się pod kierunkiem profesora Konstantego Janickiego. W latach 1927−1932 pracował jako młodszy asystent w Katedrze Zoologii i Anatomii Zwierząt na Wydziale Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej. Stopień doktora filozofii uzyskał w 1930 roku na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Rok później, dzięki rocznemu stypendium Funduszu Kultury Narodowej, rozpoczął badania nad pasożytami ryb w Jugosławii. W 1933 roku uzyskał ponownie roczne stypendium Funduszu Kultury Narodowej, tym razem na badania fauny cerkarii na Polesiu. W 1934 roku został mianowany starszym asystentem w Katedrze Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego. W roku 1937 na Uniwersytecie Warszawskim uzyskał habilitację z zoologii.

W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do wojska. Całą kampanię wojenną przebył w 79. pułku piechoty, który walczył w ramach Armii generała Franciszka Kleeberga. Pod Kockiem dostał się do niemieckiej niewoli, z której po paru dniach udało mu się zbiec. Po kapitulacji Warszawy podjął próbę przedostania się do Francji z zamiarem wstąpienia do powstających tam polskich formacji wojskowych. W styczniu 1940 roku został aresztowany i osadzony w więzieniu, początkowo w Skolem, a następnie w Stryju i Charkowie. Za usiłowanie przejścia granicy został skazany na 3 lata obozu pracy. Dzięki umowie polsko-radzieckiej (Sikorski−Majski) z lipca 1941 roku, został zwolniony z obozu w Archangielsku. Następnie dotarł do Taszkientu, gdzie w generał Władysław Anders organizował Polskie Siły Zbrojne i wstąpił do wojska. Przebył w tej armii służbę w Persji, Palestynie, Egipcie i w czasie kampanii we Włoszech. Armię opuścił w stopniu porucznika. W grudniu 1946 został ewakuowany do Anglii i zdemobilizowany w maju 1947 roku. Zaraz po demobilizacji, powrócił do kraju.

W 1947 roku, profesor Wiśniewski rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim jako docent etatowy, obejmując Zakład Zoologii. Rok później, został mianowany profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Katedry Zoologii Ogólnej, która została przemianowana na Katedrę Biologii, obejmującą sześć zakładów, w tym Zakład Parazytologii. Profesor Wiśniewski pełnił liczne funkcje organizacyjne: był kierownikiem dydaktycznym kierunku biologicznego na Wydziale Matematyczno−Przyrodniczym, prodziekanem tego Wydziału, a także organizatorem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, a następnie dziekanem tego Wydziału (1951-1952). Wykładał na kursach dla młodej kadry w Dziwnowie i Kortowie. Intensywnie działał też w Towarzystwach Naukowych, będąc przewodniczącym Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, przewodniczącym Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika, sekretarzem IV Wydziału Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1948–1952) i zastępcą Sekretarza Generalnego TNW, a także współorganizatorem Komitetu Parazytologii PAN, a od 1952 roku jego sekretarzem naukowym. W roku 1956 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi za działalność w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej.

Powojenna działalność naukowa profesora Wiśniewskiego koncentrowała się wokół biocenozy jeziornej nie tylko pod kątem występowania w niej pasożytów, ale też zależności fauny od typu limnologicznego zbiornika. Były to zagadnienia zupełnie nowe, wcześniej nie podejmowane przez nikogo. Miał to być obraz krążenia pasożytów w biocenozie jeziornej poprzez dobór żywicieli w kolejnych fazach cyklu rozwojowego. W swoim długofalowym programie naukowym profesor Wiśniewski przewidywał wykorzystanie trzech typów zbiorników wodnych: silnie zeutrofizowane jezioro Drużno, mezotroficzne jezioro Gołdapiwo i zachowujące jeszcze charakter oligotroficzny jezioro Północne Mamry. Rezultaty pierwszych trzech lat pracy nad jeziorem Drużno zostały opublikowane w 1958 roku w sześciu pracach szczegółowych, a ogólniejsze wyniki ogłosił w pracy „Zagadnienia biocenotyczne w parazytologii”. Opracowanie pozostałych jezior i podsumowanie osiągniętych wyników uniemożliwiła przedwczesna śmierć profesora. Materiały z Gołdapiwa i Północnych Mamr opracowane zostały tylko w pracach szczegółowych przez współpracowników: Teresę Sulgostowską, Lenę Jarecką, Wandę Korpaczewską i Bożenę Grabdę−Kazubską. Te szeroko zakrojone badania ekologiczne do dziś budzą uznanie i zainteresowanie wielu badaczy. W opublikowanej w 2004 roku przez Geralda W. Escha książce „Parasites, people and sites. Essays on field parasitology”, autor powraca do badań profesora Wiśniewskiego nad eutroficznym jeziorem Drużno i jednoznacznie stwierdza, że wybiegają one daleko naprzód w porównaniu z ówczesnymi badaniami z zakresu parazytologii ekologicznej.

Dorobek naukowy profesora Wiśniewskiego obejmuje 35 publikacji (w tym 7 artykułów) i 7 opracowań redakcyjnych „Zeszytów problemowych Kosmosu. W swoich pracach opisał m. in.: nowy gatunek tasiemca – Archigetes cryptobothrius; opracował rodzaj Archigetes pod kątem anatomii, histogenezy, systematyki i biologii; opisał cykl rozwojowy Cyathocephalus truncatus; badał gatunki przywr w stadium metacerkarii i opisał nowe: Psilostomum progeneticum, Nicolla testiobliquum oraz Cyathocotyle opaca, a także nowe gatunki postacidorosłych: Crepidostoimum similie, Coitocoecum proawitum i cerkarię Cercaria dubia; opracował cykl rozwojowy przywry Parafasciolopsis fasciolaemorpha; a także opracował systematykę przywr z rodziny Coitocaecidae, w obrębie której utworzył nowe rodzaje Nicolla i Ozakia.

Profesor Wiśniewski zmarł 24 sierpnia 1958 roku w Węgorzewie (województwo warmińsko−mazurskie), w czasie badań terenowych prowadzonych nad jeziorem Mamry Północne we wsi Ogonki. Otrzymał pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Pochowany jest na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, kwatera II B 28, rząd 1, grób 11.

opracowanie: A. Cybulska
na podstawie: Niewiadomska K., Sulgostowska T. 2008. Prof. dr Wincenty L. Wiśniewski – sylwetka i działalność naukowa.
Wiadomości Parazytologiczne. 54: 267–271. 

Współorganizator Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, członek założyciel i prezes Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. Prezes Naczelnej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotą Odznaką Zrzeszenia Lekarzy Weterynaryjnych.

Profesor Heliodor Ireneusz Różycki–Szwejkowski urodził się 24 maja 1904 roku w Warszawie. Po zdaniu w roku 1922 matury, studiował weterynarię na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał dyplom lekarza weterynarii (1930). Równocześnie w latach 1927–32 studiował zoologię na Wydziale Matematyczno–Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem profesora Konstantego Janickiego. W roku 1935 na podstawie rozprawy „O tak zwanych „narządach fagocytarnych” u Dioctophyme renale G.”uzyskał tytuł i stopień doktora filozofii. Od 1925 roku pracował jako asystent w Zakładzie Chemii na Wydziale Weterynaryjnym UW, a następnie w Zakładzie Higieny Zwierząt i Mięsoznawstwa (od roku 1928). Rok później został asystentem Katedry Patologii Ogólnej i Anatomii Patologicznej. W roku 1935 został adiunktem, przeprowadzał sekcje anatomopatologiczne i sądowoweterynaryjne oraz prowadził ćwiczenia z histopatologii. W latach 1933–1935 prowadził dział weterynarii na Korespondencyjnych Kursach Rolniczych im. Staszica w Warszawie, a w latach 1936–1937 wykonywał badania histopatologiczne w Weterynaryjnej Pracowni Rozpoznawczej Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych.Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku Profesor Szwejkowski był komendantem oddziału zakaźnego 31. szpitala polowego koni, a w czasie okupacji niemieckiej w latach1941–1944 był asystentem Laboratorium Bakteriologiczno-Mięsoznawczego Rzeźni Warszawskiej. W roku 1944, po wybuchu Powstania Warszawskiego, zorganizował pracownię kliniczną szpitala zakaźnego i kierował nią do roku 1947. Również w roku 1944 zorganizował Weterynaryjną Pracownię Rozpoznawczą, którą po wcieleniu w roku 1945 do Państwowego Instytutu Weterynaryjnego przekształcono w Wojewódzki Zakład Higieny Weterynaryjnej – Profesor Szwejkowski kierował nim do 1951 roku. W roku 1945, wraz ze wznowieniem działalności Uniwersytetu Warszawskiego, został powołany przez Wydziały Lekarski i Farmaceutyczny na stanowisko wykładowcy patologii ogólnej oraz mikrobiologii, gdzie mimo trudności powojennych zdołał zorganizować pracownię bakteriologiczną. Przyczynił się do restytuowania Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu. Po habilitacji w roku 1946 na podstawie wykonanej jeszcze przed wojną pracy „Z badań nad Dioctophymeozą” został zastępcą profesora i kierownikiem Zakładu Patologii Ogólnej i Anatomii Patologicznej Wydziału Weterynaryjnego, a po jego przeniesieniu do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiegokierował Katedrą Anatomii Patologicznej SGGW aż do śmierci. Prowadził też zajęcia z towaroznawstwa oraz analizy botanicznej pasz i był kuratorem Zakładu Higieny Zwierząt i Towaroznawstwa Paszy UW. W roku 1954 został mianowany profesorem nadzwyczajnym. W latach 1955–1956 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Weterynaryjnego, był również delegatem Rady Wydziału do Senatu SGGW (1956–1958).

Profesor Rózycki-Szwejkowski był autorem licznych prac z zakresu anatomii patologicznej, m. in.: „Zmiany w nerkach psów wywołane przez pasożyt Dioctophymerenale G.”, „Zwój węzłowy nerwu błędnego w pośmiertnej diagnostyce wścieklizny”, czy „Technika sekcji zwłok zwierząt”. Był także autorem lub współautorem szeregu prac z zakresu parazytologii: „Paciorkowe zapalenie wymienia u krów”, „Moniliasis u drobiu”, czy „Polskie słownictwo parazytologiczne” oraz z zakresu problematyki ogólnoweterynaryjnej m. in.: „Hodowla zwierząt futerkowych w Niemczech i Polsce z punktu widzenia lekarsko-weterynaryjnego, „Bruceloza jako choroba zawodowa lekarzy weterynarii”. Dodatkowo, interesował się historią medycyny i weterynarii. Opublikował z tego zakresu wiele prac, np.: „Jaki jest źródłosłów słowa weterynaria”, „Polskie uczelnie weterynaryjne w latach 1918–1938”, „W 20-lecie Wiadomości Weterynaryjnych”, czy „Wydział Weterynaryjny Warszawski w latach 1946–1954”. Współuczestniczył również w opracowaniu „Rosyjsko-polskiego słownika lekarskiego” (1957) pod redakcją A. Hoffmana.

Profesor Różycki-Szwejkowski brał też udział w działalności wydawniczej. Przed wojną został redaktorem naczelnym czasopisma „Życie Weterynaryjne” (1937). Jednocześnie, był współpracownikiem redakcji „Wiadomości Weterynaryjnych” (1927-1939). W roku 1945 został członkiem komitetu redakcyjnego miesięcznika „Medycyna Weterynaryjna”. Od roku 1951 był sekretarzem naukowym kwartalnika „Polskie Archiwum Weterynaryjne”, organu Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, a gdy pismo przestało wychodzić został redaktorem serii E (weterynaryjnej) „Roczników Nauk Rolniczych” i funkcję tę pełnił do 1961 roku.

Profesor był również aktywny w pracy społeczno-zawodowej. Jako student był prezesem Koła Medyków Weterynaryjnych, a następnie pełnił funkcje w Zarządzie Zrzeszenia Asystentów Uniwersytetu Warszawskiego. Będąc członkiem Zrzeszenia Lekarzy Weterynaryjnych RP brał udział jako delegat Zrzeszenia w XIII Międzynarodowym Kongresie Weterynaryjnym (Zurych-Interlaken) i opublikował z niego sprawozdanie w „Wiadomościach Weterynaryjnych” (1938). W tym samym roku został powołany na sekretarza Polskiego Komitetu Narodowego Unii Lekarzy Weterynaryjnych Słowiańskich. Po wojnie uczestniczył w pracach Rady Głównej Szkół Wyższych przy opracowywaniu programów studiów weterynaryjnych w wyższych uczelniach i programów szczegółowych dla liceów weterynaryjnych. Jako komisarz rządowy przeprowadzał wybory do Naczelnej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej, z czasem został wybrany na jej prezesa (1946–1949). Był współorganizatorem Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych i jego prezesem w latach 1956, 1959 i 1963. Profesor Szwejkowski był również członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. W latach 1954-1956 pełnił funkcję prezesa tego PTP. Był członkiem rady „Wiadomości Parazytologicznych” od momentu ukazania się czasopisma. Uczestniczył w pracach komisji nad opracowaniem polskiego słownictwa parazytologicznego. Był także prezesem warszawskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Anatomicznego (1956) i wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Anatomopatologicznego (1958). Wchodził do Komitetu Nauk Weterynaryjnych PAN i był sekretarzem naukowym Komitetu Parazytologicznego PAN. Ponadto był członkiem Komisji Kwalifikacyjnej dla pracowników nauki, członkiem Komitetu Krajowego „L’AssociationMondiale Vétérinaire”, członkiem rady naukowej Instytutu Medycyny Morskiej w Gdańsku, członkiem Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia.

Zmarł 1 stycznia 1967 w Warszawie. Pochowany został w Alei Zasłużonych katolickiej części cmentarza Powązkowskiego, numer grobowca 103. Był odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką Zrzeszenia Lekarzy Weterynaryjnych i odznaką «Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej».

Opracowanie: A. Cybulska
na podstawie: Żarnowski E., Fagasiński R. 1967. Prof. dr Heliodor Szwejkowski. Wiadomości Parazytologiczne, 3: 283–285.
Sroka S. Heliodor Różycki-Szwejkowski. [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXII, 1989-1991, 550-551.

Jadwiga Grabda z domu Siwak urodziła się 27 października 1907 roku w Warszawie. W latach 1927 ÷ 1932 studiowała zoologię na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Już w tym czasie zainteresowała się parazytologią, którą zgłębiała pod opieką naukową prof. Konstantego Janickiego. Po ukończeniu rocznego Studium Pedagogicznego (1932/1933) i czteroletniej praktyce dydaktycznej uzyskała dyplom nauczyciela szkół średnich.

W roku 1933 podjęła pracę na stanowisku asystenta w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego, a w roku następnym w Muzeum Zoologicznym w Warszawie. W roku 1933 prowadziła badania pasożytów ryb z Morza Czarnego w Biologicznej Stacji w Agigea w Rumunii, a w roku następnym w Biologicznej Stacji w Varnie w Bułgarii. Oba pobyty zaowocowały opublikowaniem kilku artykułów i zapoczątkowały zainteresowanie dr Jadwigi Grabdy tematyką pasożytów ryb morskich.

W latach 1946 ÷ 1954 pracowała w Zakładzie Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Instytutu Weterynarii w Bydgoszczy na stanowisku adiunkta. Po likwidacji tego zakładu przeniosła się do Olsztyna, gdzie w Wyższej Szkole Rolniczej została kierownikiem Pracowni Chorób Ryb Instytutu Weterynarii, gdzie zajmowała się diagnozowaniem i zwalczaniem chorób ryb w gospodarstwach hodowlanych, w jeziorach i rzekach.

W 1963 roku na Uniwersytecie Warszawskim obroniła pracę doktorską zatytułowaną „Cykl życiowy i morfogeneza Lernaea cyprinacea L.”, którą w tym samym roku opublikowała w Acta Parasitologica Polonica. Od roku 1966 pracowała na stanowisku adiunkta w Zakładzie Chorób Ryb Instytutu Ichtiologii Wyższej Szkoły Rolniczej w Szczecinie.

Dr Jadwiga Grabda pozostawiła cenny i trwały dorobek z zakresu parazytologii, który obejmuje ponad 100 prac popularnonaukowych i naukowych, z których część zaginęła w okresie wojennym. Rozpoczęła go opublikowana praca magisterska pt. Ancyrocephalus vistulensis n. sp., un nouveau trematode parasite du silure (Silurus glanis L.)”. Zebrane podczas pracy w Instytucie Medycyny Weterynaryjnej wyniki badań opublikowane zostały w szeregu prac poświęconych pasożytom zwierząt domowych oraz metodom zwalczania inwazji pasożytniczych.

Do tematyki badań związanych z pasożytami ryb morskich powróciła pracując w Szczecinie. Tam też opublikowała liczne prace poświęcone biologii i taksonomii pasożytniczych widłonogów, w tym na podstawie własnych badań laboratoryjnych opisowi pełnego cyklu rozwojowego Lernaea cyprinacea L., a także faunie pasożytniczej wielu gatunków ryb.

W tym samym roku rozpoczęła badania patogenicznych dla człowieka larw trzeciego stadium nicieni Anisakis simplex. Badania dotyczyły biologii, a także czynników fizyczno-chemicznych regulujących żywotność i rozwój pasożyta. Po raz pierwszy in vitro zbadany został jego cykl rozwojowy. Dalsze badania doprowadziły Autorkę do stwierdzenia obecność osobnego stada śledzia zarażonego larwami Anisakis simplex, wchodzącego na tarło do południowego Bałtyku z Morza Północnego, podczas gdy do tego czasu śledzie bałtyckie uznawany były za wolne od tych nicieni. Wyniki tych pionierskich badań, prowadzonych pod patronatem Food and Drug Administration, miały ogromne znaczenie w prewencji zarażenia w Polsce ludzi i zwierząt, spowodowały też zmianę wymagań w technologii przetwórstwa rybnego. Wiedza ta była przekazywana także załogom polskich trawlerów podczas szesnastu tygodniowych kursów prowadzonych w latach 1974÷1979.

Pracę dydaktyczną dr Jadwiga Grabda rozpoczęła już w okresie przedwojennym, ucząc w warszawskim gimnazjum i liceum. W roku 1954 prowadziła wykłady z parazytologii dla studentów na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz szkolenia z zakresu ichtiopatologii dla rybaków, a w końcu lat sześćdziesiątych i na początku lat siedemdziesiątych w uczelniach w Olsztynie i Szczecinie.

Dr Jadwiga Grabda była współautorką znanych i cenionych książek jak „Słownik przyrodniczy” i „Słownik zoologiczny”. W roku 1971 wydane zostały książki z serii „Katalog fauny Polski” pt „Kolcogłowy – Acanthocephala” i „ Pasożyty krągłoustych i ryb” w serii „Katalog Fauny Pasożytniczej Polski”.
Była autorką pierwszego polskiego opracowania na temat pasożytów ryb morskich. Monografia pt „Zarys morskiej parazytologii rybackiej” opublikowana w roku 1977, poszerzona i bogato ilustrowana, wydana została w formie książki w roku 1981 pod tytułem „Zarys parazytologii ryb morskich”, która pod angielskim tytułem ”Marine fish parasitology: An outline” doczekała się czterech wydań za granicą.

Dr Jadwiga Grabda była członkiem Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Polskiego Towarzystwa Zoologicznego, Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego, Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. M. Kopernika. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi, srebrną odznaką „Zasłużony Pracownik Morza”.

Była osobą o wyjątkowej skromności, pracowała do ostatnich dni swego czynnego życia, które pozostawiło trwały ślad w parazytologii.
Dr Jadwiga Grabda zmarła 20 listopada 1981 r. w Szczecinie. Spoczęła na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, kwatera 73E rząd 9 grób 2.

Opracowanie: E. Sobecka i A. Linowska
na podstawie: Acta Ichthyologica et Piscatoria 1982.(2):112-114
Wiadomości Parazytologiczne 1982(5/6): 565 – 572 

Przewodniczący Podkomisji Nauk Zoologicznych Komitetu Organizacyjnego II Kongresu Nauki Polskiej (1971-1973), członek komitetów: Zoologii, Parazytologii, Hydrobiologii i Nauk Zootechnicznych Polskiej Akademii Nauk, Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, rad naukowych: Instytutu Parazytologii PAN, Zakładu Biologii Wód PAN, Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni, Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadr Naukowych w pierwszej kadencji (1973-1976). Założyciel i wieloletni Redaktor Naczelny naukowego czasopisma anglojęzycznego „Acta Ichthyologica et Piscatoria”.

Urodził się 18 kwietnia 1908 r. w Warszawie. W roku 1934 po studiach przyrodniczych na Uniwersytecie Warszawskim uzyskał tytuł magistra filozofii w zakresie zoologii z anatomią, a w 1938 – absolutorium na Wydziale Weterynaryjnym tego uniwersytetu. Bezpośrednio po studiach został przyjęty na stanowisko asystenta w Katedrze Histologii i Embriologii. W kwietniu 1939 otrzymał stypendium specjalizacyjne w zakresie chorób ryb w pracowni parazytologa Konstantego Janickiego. Stopień naukowy doktora nauk przyrodniczych zakresie parazytologii uzyskał na Uniwersytecie Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie w roku 1945 na podstawie rozprawy doktorskiej pt. O budowie i powstawaniu cysty u przywry Nematobothrium sardae. W 1949 r. otrzymał dyplom lekarza weterynarii. W 1954 r został profesorem nadzwyczajnym, a w 1963 r. – profesorem zwyczajnym.

Praca zawodowa Prof. Grabdy łączyła aspekty praktyczne, naukowe i dydaktyczne. W 1946 r. współorganizował w Bydgoszczy Pomorski Oddział Instytutu Weterynarii, w którym kierował Zakładami Parazytologii i Chorób Ryb. W latach 1952-1954 był kierownikiem Katedry Zoologii w Wyższej Szkole Rolniczej we Wrocławiu oraz prodziekanem Wydziału Zootechnicznego (1952-1953) tej uczelni. Od 1954 r. współtworzył Wydział Rybacki w Wyższej Szkole Rolniczej w Olsztynie, gdzie kierował Katedrą Ichtiobiologii i Zakładem Chorób Ryb oraz dwukrotnie był dziekanem Wydziału Rybactwa. Pełnił również funkcję rektora tej uczelni w latach 1958-1961. Od 1966 r. pracował w Akademii Rolniczej w Szczecinie, pełniąc od roku 1969 funkcję prorektora ds. nauki. Do 1978 r. kierował Instytutem Ichtiologii oraz Zakładem Chorób Ryb.

Przez wiele lat był prezesem zarządu Okręgu Ligi Ochrony Przyrody w Szczecinie i przyczynił się do powołania pierwszego w kraju Miejskiego Konserwatora Przyrody. Praca i wysiłek prof. Eugeniusza Grabdy zostały docenione przez środowisko naukowe. Za swoją działalność otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1993 r.), odznaczenia akademickie i medale towarzystw naukowych oraz tytuł doktora honoris causa Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, a w 1989 na wniosek Wydziału Rybactwa Morskiego i Technologii Żywności otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Rolniczej w Szczecinie. W 1992 r. został odznaczony medalem im. prof. Kazimierza Demela, patrona polskich badaczy mórz.

Jest autorem i współautorem ponad 300 prac naukowych i popularno-naukowych z zakresu zoologii, parazytologii, rybactwa i ochrony przyrody, a także następujących wydawnictw książkowych: „Rybak w służbie ochrony przyrody” (1948), „Choroby owiec” 1952, „Słownik zoologiczny” (1952), „Choroby trzody chlewnej” 1953, „Polskie słownictwo parazytologiczne” (1964), „Zoologia: Bezkręgowce” (1984), „Polskie nazewnictwo popularne : krągłouste i ryby – cyclostomata et pisces” (1991), „Pasożyty ptaków. Tasiemce – cestoda”, z serii Katalog Fauny Pasożytniczej Polski (1992).

Podczas swej wieloletniej pracy dydaktycznej wykładał zoologię, parazytologię weterynaryjną i rybacką, systematykę ryb. Był promotorem lub recenzentem ponad 100 prac magisterskich i 23 prac doktorskich. Jego misja nauczania obejmowała również zagadnienia praktyczne. Prowadził szereg kursów dla lekarzy weterynarii, a wraz z żoną dr Jadwigą Grabą dla rybaków i technologów przetwórstwa rybnego.

Prof. Eugeniusz Grabda był osobą o wyjątkowej pogodzie ducha, życzliwą, powszechnie cenioną i lubianą przez współpracowników i studentów. Współorganizował powojenną naukę w zakresie zoologii, ichtiologii i parazytologii. Jego imię nosi jedna z ulic Olsztyna.
Prof. dr hab. Eugeniusz Grabda zmarł 12 maja 1997 r. w Szczecinie. Spoczął na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, kwatera 73E rząd 9, grób 2.

Opracowanie: E. Sobecka i A. Linowska
na podstawie: Acta Ichthyologica et Piscatoria 1997(1),
Encyklopedia Warmii i Mazur,
materiały własne

Wieloletni Kierownik Katedry Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Wydziału Weterynaryjnego SGGW, wiceprezes i prezes Komitetu Parazytologii PAN, wiceprezes ZG PTP, przewodniczący Oddziału Warszawskiego PTNW.

Profesor Eugeniusz Żarnowski urodził się w 1912 roku w Warszawie. W roku 1937 ukończył studia na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego. Jeszcze jako student, w roku 1935, rozpoczął pracę w Katedrze Zoologii i Parazytologii tegoż Wydziału, gdzie był zatrudniony do wybuchu II Wojny Światowej. W okresie okupacji zajmował się przez 2 lata praktyką weterynaryjną. W roku 1942 został zatrudniony w PINGW w Puławach. W latach 1947-1953 był adiunktem w Katedrze Parazytologii Wydziału Weterynaryjnego SGGW, a przez następne 10 lat kierownikiem Katedry Parazytologii i Chorób Inwazyjnych na Wydziale Weterynaryjnym WSR w Lublinie. Tytuł profesora uzyskał w roku 1962. W 1964 roku został przeniesiony służbowo na stanowisko kierownika Katedry Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Wydziału Weterynaryjnego SGGW, gdzie rozszerzył tematykę badawczą Katedry o badania związane ze zwalczaniem pasożytów i szkodników w warunkach chowu wielkostadnego i tuczu przemysłowego. Jako podsumowanie pewnego etapu badań prowadzonych wespół z innymi placówkami naukowymi, profesor Żarnowski wraz z pracownikami Katedry zorganizował Międzynarodową Konferencję Motyliczą (1968), w której wzięło udział wielu naukowców zagranicznych. Funkcję Kierownika pełnił do czasu przejścia na emeryturę w roku 1983. W latach 1969-1972 pełnił również funkcję prodziekana ds. studenckich.

Głównym obszarem zainteresowań badawczych profesora Żarnowskiego była parazytologia weterynaryjna, a w szczególności helmintologia. Był autorem lub współautorem 80 publikacji naukowych oraz 5 podręczników. Profesor Żarnowski aktywnie uczestniczył w życiu naukowym; był m. in.: wiceprezesem i prezesem Komitetu Parazytologii PAN, przez kilka kadencji wiceprezesem ZG PTP, przewodniczącym Oddziału Warszawskiego PTNW.

Prof. Eugeniusz Żarnowski zmarł 14 kwietnia 1995 r. w Warszawie.

Opracowanie: A. Cybulska
na podstawie: [1] Lonc E., Płonka-Syroka B. 2004. Dzieje parazytologii polskiej w latach 1945-2000. Polskie Towarzystwo Parazytologiczne, Warszawa, 2004; [2] Fagasiński A. 2006. Historia Katedry Parazytologii Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW do roku 1991. Wiadomości Parazytologiczne 2006, 52: 249-251.

Twórca i kierownik Zakładu Parazytologii Uniwersytetu Warszawskiego (1961–1990), członek Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego (od 2004 r. członek honorowy) oraz wielu zagranicznych towarzystw naukowych. Od 1969 r. członek Komitetu Parazytologii PAN, gdzie pełnił funkcję sekretarza oraz wiceprzewodniczącego (1977–1981), członek i wiceprzewodniczący (1991–1999) Rady Naukowej Instytutu Parazytologii PAN, sekretarz i z-ca Redaktora Naczelnego (1953–1970) Redakcji Acta Parasitologica Polonica. Uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i medalem Zasłużony Nauczyciel PRL.

Urodził się 17 listopada 1919 roku w Ostaszach. Świadectwo dojrzałości otrzymał w Gimnazjum Ogólnokształcącym im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Białymstoku, tuż przed wybuchem wojny w roku 1939. W czasie okupacji niemieckiej był żołnierzem Armii Krajowej, za co później został uhonorowany Krzyżem Armii Krajowej. W latach 1944–1947 był internowany w sowieckim obozie w Diagilewie k. Riazania. Po powrocie z obozu jesienią 1947 r. rozpoczął studia weterynaryjne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Będąc jeszcze studentem, rozpoczął na III roku studiów pracę jako młodszy asystent w Katedrze Zoologii i Parazytologii Wydziału Weterynaryjnego UMCS, kierowanej przez prof. Zdzisława Raabego. Studia ukończył w 1952 roku, uzyskując dyplom lekarza weterynarii. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie został zatrudniony w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, w Katedrze Parazytologii kierowanej przez prof. Witolda Stefańskiego. Prowadził w tym okresie badania na temat parazytofauny dzikich kaczek.

Wyniki tych badań stanowiły podstawę Jego pracy doktorskiej, obronionej na SGGW w roku 1956. Po obronie doktoratu wrócił ponownie do Lublina, gdzie pracował przez 6 lat jako adiunkt w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Wyższej Szkoły Rolniczej. Jego praca naukowo-badawcza w tym okresie związana była przede wszystkim z opracowaniem helmintofauny ptaków łownych Polski. W roku 1960 otrzymał roczne stypendium Fundacji Rockefellera, które wykorzystał naukowo w Beltsville Parasitology Institute (USA). Badania Profesora w Beltsville koncentrowały się wokół zagadnień związanych z fizjologicznymi oddziaływaniami pasożyt-żywiciel. Wyniki tych badań zostały wykorzystane do przygotowania rozprawy habilitacyjnej pt. Badania nad owczym szczepem Strongyloides papillosus. Obronę pracy habilitacyjnej przeprowadził Profesor w roku 1963 na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1961 r. zorganizował na Wydziale Biologii UW Zakład Parazytologii i objął jego kierownictwo, trwające nieprzerwanie do chwili przejścia na emeryturę w roku 1990. W 1969 r. Rada Państwa nadała Mu tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1978 r. profesora zwyczajnego. W czasie pracy na Uniwersytecie Warszawskim aktywnie uczestniczył w życiu Wydziału i Uczelni, pełniąc m.in. funkcję prodziekana, oraz angażował się w pracach licznych komisji senackich.

Dorobek naukowy prof. Bezubika obejmuje ponad 130 pozycji, w tym 81 prac oryginalnych. Najbardziej znane są prace dotyczące zagadnień związanych z odpornością organizmu w chorobach pasożytniczych. Najcenniejsze prace z tego okresu dotyczą zagadnień patogenezy i immunogenezy w nematodozach żołądkowo-jelitowych owiec, a rozwinięcie przez Prof. Bezubika na Wydziale Biologii UW nowego kierunku badań – immunoparazytologii, zainspirowało rozwój tej dziedziny w całym kraju. Dużą aktywność naukową przejawiał Profesor także na forum międzynarodowym. Nawiązał ścisłą i trwałą współpracę z kilkoma znanymi ośrodkami zagranicznymi, związanymi z Uniwersytetem w Glasgow (Szkocja), Stanowym Uniwersytetem Iowa w Ames (USA), Uniwersytetami w Zurychu i Bernie (Szwajcaria). W 1978 roku pełnił funkcję Sekretarza Generalnego IV Światowego Kongresu Parazytologów (ICOPA IV) w Warszawie.

Prof. Bezubik był wytrawnym nauczycielem akademickim i opiekunem naukowym kilku pokoleń biologów i parazytologów. Podczas ponad 40. letniej pracy dydaktycznej wykładał Zoologię, Parazytologię Ogólną, Parazytologię Weterynaryjną i Parazytologię Medyczną. Pod Jego kierunkiem wykonano ponad 100 prac magisterskich i 11 rozpraw doktorskich.Prof. Bezubik uczestniczył także w pracach pozauniwersyteckich instytucji naukowych. W 1969 roku został członkiem Komitetu Parazytologii Polskiej Akademii Nauk, w którym pełnił najpierw funkcję sekretarza, a następnie, w latach 1977–1981, wiceprzewodniczącego. Był ponadto członkiem Rady Naukowej Instytutu Parazytologii PAN, a w latach 1991–1999, jej wiceprzewodniczącym. Dodatkową sferą aktywności Prof. Bezubika była w latach 1953–1970 praca edytorska w Acta Parasitologica Polonica jako Sekretarza Redakcji, a następnie z-cy Redaktora Naczelnego. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, American Society of Parasitologists, Helminthological Society of Washington, World Association for the Advancement of Veterinary Parasitology oraz członkiem korespodentem Deutsche Geselshaft für Parasitologie. Za działalność naukowo-dydaktyczną i zasługi na rzecz polskich instytucji naukowych nagradzany był nagrodami Rektora, Prezesa PAN i Ministra oraz uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i medalem Zasłużony Nauczyciel PRL.

Prof. Bezubik był świetnie zorganizowanym naukowcem, pomocnym w sprawach zawodowych, cieszącym się dużym autorytetem. Był osobą o wyjątkowym takcie i życzliwości dla innych, prawdziwym przyjacielem dla najbliższych współpracowników. I takim pozostanie na zawsze w naszej pamięci.

Prof. dr hab. Bernard Bezubik zmarł 25 stycznia 2006 r. w Warszawie. Spoczął na Cmentarzu Bródnowskim kwatera 5E rząd 2 grób 31.

Opracowanie: A. Rocka
na podstawie: E. Siński 2006. Profesor zw. dr hab. Bernard Bezubik (1919-2006).
Wiadomości Parazytologiczne 52: 145-146

Założyciel Wydziału Weterynaryjnego w Olsztynie i długoletni kierownik Katedry Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, dyrektor Instytutu Chorób Zakaźnych i Inwazyjnych, Prorektor oraz doctor honoris causa ART, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, odznaczony Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, parazytolog weterynaryjny i wykładowca wielu pokoleń studentów.Członek Honorowy PTP (2004 r.); wieloletni pracownik i kierownik Zakładu Parazytologii Tropikalnej Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni; wybitny specjalista w dziedzinie akaroentomologii medycznej.

Urodził się 18 lipca 1919r. w Warszawie, gdzie w 1937 roku ukończył I Miejskie Gimnazjum Męskie im. Jenerała Sowińskiego. Studia weterynaryjne rozpoczął w 1938 roku. Wybuch II Wojny Światowej spowodował przerwę w studiach. W okresie wojny (1942-1943) pracował w Państwowym Zakładzie Higieny w Warszawie na Oddziale Tyfusu Plamistego do momentu aresztowania przez Gestapo 20 października 1943 roku. Został osadzony w więzieniu na Pawiaku, gdzie był przetrzymywany do 27 stycznia 1944r. Po zakończeniu wojny kontynuował studia weterynaryjne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1950 roku. W 1956 roku uzyskał stopień doktora nauk biologicznych, a następnie w 1962 roku stopień doktora habilitowanego nauk weterynaryjnych w zakresie parazytologii. Na rok przed habilitacją został służbowo skierowany do pracy w Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, gdzie w 1968 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego zaś w 1976 roku uzyskał stopień profesora zwyczajnego. W 1990 roku, już po przejściu na emeryturę, został wyróżniony zaszczytnym tytułem doctor honoris causa, przyznanym przez Senat Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. W trakcie swojej pracy akademickiej Pan Profesor zajmował następujące stanowiska: asystenta i starszego asystenta na UW (1946-1951), starszego asystenta i adiunkta na SGGW (1952-1961), adiunkta w WSR w Olsztynie (1961-1963), docenta (1963-1968), profesora nadzwyczajnego (1968-1976) i profesora zwyczajnego (1976-1989), w utworzonej w 1972 roku Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie. Na olsztyńskiej Uczelni pełnił szereg funkcji kierowniczych: kierownika Katedry Zoohigieny Wydziału Zootechnicznego (1963-1967), prodziekana Wydziału Zootechnicznego ds. Oddziału Weterynaryjnego (1966), Dziekana Wydziału Weterynaryjnego, powołanego z Jego inicjatywy (1967-1969, 1978-1981), dyrektora Instytutu Biologii Stosowanej (1966-1969), kierownika Katedry Parazytologii i Chorób Inwazyjnych (1967-1970 i 1986-1989), dyrektora Instytutu Chorób Zakaźnych i Inwazyjnych (1970-1972 i 1976-1978) oraz prorektora ds. studiów i studentów (1969-1975). Przeszedł na emeryturę w dniu 1 października 1989 roku.

Jego zainteresowania badawcze to parazytologia weterynaryjna, przede wszystkim choroby wywoływane przez helminty i ich zwalczanie u zwierząt użytkowych, parazytologiczna ocena i ochrona środowisk hodowlanych oraz ekonomiczne aspekty chorób inwazyjnych. Opublikował około 300 oryginalnych prac. Był promotorem 6 przewodów doktorskich. Wypromował także 30 magistrów zootechniki oraz wielu lekarzy weterynarii specjalizujących się w parazytologii. W swoim dorobku ma kilkanaście pozycji książkowych, w tym m.in. następujące podręczniki: ,,Zarys parazytologii systematycznej” PWN, W-wa 1970, 1984, ,,Choroby pasożytnicze” (w: Choroby świń – podręcznik zbiorowy pod redakcją H. Janowskiego i H. Szwejkowskiego, PWRiL, W-wa 1964,1974), ,,Choroby inwazyjne” (w: Choroby bydła – podręcznik pod redakcją H. Janowskiego, K. Markiewicza i S. Tarczyńskiego, PWRiL, W-wa 1983, ,,Zarys historii polskiej weterynarii z podstawami deontologii” (praca zbiorowa pod redakcją S. Tarczyńskiego) PWN, W-wa 1990. Należał do rad redakcyjnych wielu czasopism naukowych, m.in: Acta Parasitologica Polnica, Wiadomości Parazytologiczne oraz Angewandte Parasitologie. Pełnił różne funkcje w zarządach głównych: Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, czy Polskiego Stowarzyszenia Filmu Naukowego PSFN, którego był członkiem honorowym. W latach 1991-1995 był pierwszym prezesem Okręgowej Warmińsko-Mazurskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej w Olsztynie.

Był laureatem 7 resortowych i 24 rektorskich nagród naukowych. Posiadał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz Medal Komisji Edukacji Narodowej. Został wielokrotnie wyróżniony przez towarzystwa naukowe, m.in. Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika, Odznaką ,,Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych”, medalami Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych – Pro Scientia Veterinaria Polona i Auctori Excellenti Libri ad Veterinarias Scientias Pertinentis oraz Medalem im. Konstantego Janickiego – za zasługi dla Parazytologii.

Prof. dr hab. dr h.c. Stefan Tarczyński zmarł 21 marca 2002 roku w Warszawie. W pamięci współpracowników pozostał jako osoba niezwykle ciepła i życzliwa, osoba o ogromnej wiedzy, kulturze i erudycji, osoba niezwykle pracowita, osoba, której na sercu leżała przeszłość i przyszłość polskiej parazytologii weterynaryjnej oraz rozwój samorządu lekarzy weterynarii.

Prof. Stefan Tarczyński spoczął w dniu 27 marca 2002 roku na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, nr kwatery: kw. 112P-I-1.

Opracowanie: M. Dmitryjuk i M.M. Michalski
na podstawie: Konstanty Romaniuk 2002.”Prof. zw. dr hab.dr h.c. Stefan Tarczyński (wspomnienie pośmiertne)”. Wiadomości Parazytologiczne” 48(2):235-238

Członek Honorowy PTP (2004 r.); wieloletni pracownik i kierownik Zakładu Parazytologii Tropikalnej Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni; wybitny specjalista w dziedzinie akaroentomologii medycznej.

Zofia Wegner urodziła się 12 maja 1925 r. w Bydgoszczy. W 1947 r. rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po 2. roku studiów (widząc możliwość poszerzenia swoich studiów o mikrobiologię lekarską u prof. L. Hirszfelda), przeniosła się na Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu, na którym uzyskała tytuł magistra (1952 r.). Za namową prof. Hirszfelda zatrudniła się jako wolontariuszka w Pracowni Protozoologii Zakładu Parazytologii Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, gdzie wykonała swoją pracę magisterską. W 1953 r. prof. Wegner przeszła do Pracowni Entomologii Medycznej. Tu zapoznała się z problematyką akaroentomologii medycznej. W 1963 r. obroniła na Uniwersytecie Warszawskim pracę doktorską pt. „Badania laboratoryjne nad znaczeniem Argas reflexus w przenoszeniu wirusa kleszczowego zapalenia mózgu szczepu K5”, a w 1975 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie rozprawy pt. „Pasożytnicze stawonogi hematofagiczne w roli rezerwuarów i przenosicieli wirusa kleszczowego zapalenia mózgu”. Tytuł profesora otrzymała w 1984 r. W 1978 r. powierzono Jej kierownictwo Zakładu Parazytologii Tropikalnej IMMiT, którym kierowała do 1996 r.

Zainteresowania naukowe prof. Z Wegner to akaroentomologia medyczna – faunistyka, taksonomia i ekologia różnych grup pasożytów zewnętrznych, głównie wszy (Anoplura), drobnych ssaków dziko żyjących i synantropijnych; udział hematofagicznych owadów oraz roztoczy w przenoszeniu patogenów chorób odzwierzęcych, transmisyjnych (badania eksperymentalne i w ogniskach naturalnych); badania laboratoryjne i terenowe dotyczące zastosowywania nowych, niekonwencjonalnych metod i środków do zwalczania owadów o znaczeniu sanitarnym i epidemiologicznym. Wykryła 8 nowych dla fauny Polski gatunków wszy, w tym 2 nowych dla Europy oraz 2 gatunków nowych dla Rumunii; opisała nieznane dotychczas formy rozwojowe Hoplopleura captiosa; po raz pierwszy Polsce stwierdziła obecność w przyrodzie populacji Ixodes ricinus zakażonych krętkami Borrelia burgdorferi, wywołującymi boreliozę z Lyme u ludzi.

Prof. Zofia Wegner jest autorką ponad 160 publikacji, w tym 6 rozdziałów do książek, Klucza do oznaczania wszy – Anoplura z serii „Klucze do oznaczania owadów Polski” oraz Katalogu wszy (Anoplura) z serii „Katalog Fauny Polski”. Była promotorem 3. prac doktorskich, recenzentem licznych rozpraw doktorskich i habilitacyjnych oraz projektów badawczych dla KBN.

Pełniła wiele funkcji w wielu gremiach naukowych, m.in. w Radzie Naukowej IMMiT w Gdyni, była przewodniczącą Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Entomologicznego (1979–1986); członkiem Rady Redakcyjnej Wydawnictwa PTEnt. (1986–1990) oraz członkiem Komitetu Parazytologii PAN (1987–1989 i 1993–1998).

Odznaczona została Srebrnym Krzyżem Zasługi (1983), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1989), Odznaczeniem MZiOS „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia” (1969), Nagrodą Wydziału Nauk Medycznych PAN (1985), Złotą Odznaką PTEnt. (1986), Medalem „Za Zasługi dla Rozwoju PTEnt.” (1998) oraz Medalem 50. lecia Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego.

Prof. Zofia Wegner zmarła 7 października 2014 r. Została pochowana na Cmentarzu Oliwskim w Gdańsku Oliwie; kwatera 8 rząd 3 nr grobu 4.

Opracowanie: A. Rocka
na podstawie: informacje niepublikowane, uzyskane z Zarządu Oddziału Gdańskiego PTP

Kierownik Katedry Zoologii SGGW, członek honorowy Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego. Odznaczona m. in.: Złotym Krzyżem Zasługi,Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem 50-lecia Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz Medalem im. Konstantego Janickiego – Bene de Parasitologia Meritus.

Urodziła się 25 listopada 1930 roku w Białej Krakowskiej. Przed wybuchem II wojny światowej w tej miejscowości skończyła 3 klasy szkoły powszechnej. Po wojnie uczyła się w szkole średniej w Bielsku-Białej, gdzie uzyskała świadectwo dojrzałości. W 1950 roku rozpoczęła studia wyższe, początkowo na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Poznańskiego, a od roku 1952 na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku zoologia. W 1953 roku uzyskała dyplom ukończenia I stopnia studiów przyrodniczych, po czym rozpoczęła studia magisterskie. W 1954 roku została zatrudniona w Zakładzie Parazytologii UW kierowanym przez profesora Wincentego Lesława Wiśniewskiego. Od początku była zaangażowana w terenowe badania parazytologiczne w biocenozach jezior mazurskich, koncentrując się głównie na faunie przywr (Digenea) i tasiemców (Cestoda), pasożytujących w ptakach. W 1955 roku obroniła pracę magisterską pt. „Przywry ptaków jeziora Drużno”, uzyskując stopień magistra w zakresie zoologii.

W 1959 roku, w związku z likwidacją Zakładu Parazytologii po śmierci profesora Wiśniewskiego, została zatrudniona jako starszy asystent w Katedrze Zoologii SGGW w Warszawie(w następnych latach – Katedra Biologii Środowiska Zwierząt na Wydziale Nauk o Zwierzętach), gdzie przeszła wszystkie etapy kariery zawodowej. W roku 1963 otrzymała stopień doktora nauk przyrodniczych na podstawie pracy „Przywry ptaków w biocenozie jeziora Drużno, Mamry Północne i Święcajty” (promotor: profesor Zbigniew Kawecki). W 1977 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Histologia i histogeneza tasiemców obojnakich, z tendencją do rozdzielnopłciowości i rozdzielnopłciowych”, a następnie w 1987 roku tytuł profesora nauk przyrodniczych.

Od początku swojej działalności naukowej profesor Sulgostowska zajmowała się pasożytniczymi helmintami. Jej dorobek składa się z ponad 100 opracowań naukowych i licznych materiałów dydaktycznych. Większość z nich jest poświęcona morfologii, ekologii i systematyce przywr (Digenea) i tasiemców (Cestoda) – pasożytów ptaków i ryb z różnych środowisk. Opisała faunę m.in. pasożytniczą ptaków kilku jezior Warmii i Mazur, rezerwatu „Stawy Milickie” i rezerwatów koło Kostrzynia. Badała również pasożyty ptaków i ryb w okolicach Gdańska. Opisała cztery nieznane gatunki pasożytniczych płazińców i przeprowadziła rewizje taksonomiczne kilku przywr i tasiemców. Zarejestrowała występowanie w Polsce ponad 70 gatunków przywr, których wcześniej nie obserwowano. Jako jedna z pierwszych zajmowała się mało poznanym procesem wczesnego rozwoju u dorosłych tasiemców struktur układu rozrodczego.

W latach 1985–2000 była kierownikiem Katedry Zoologii SGGW. Opiekowała się pracami 32 magistrantów nie tylko na SGGW, ale także na Uniwersytecie Gdańskim i UMCS w Lublinie, dodatkowo była promotorką dwóch rozpraw doktorskich. Opracowywała programy nauczania zoologii, testy egzaminacyjne, przewodniczyła komisjom egzaminacyjnym, była opiekunką studentów I roku oraz Koła Naukowego Zootechników.

Z wielkim zaangażowaniem prowadziła wielokierunkową działalność dydaktyczną i pedagogiczną. Z sukcesem prowadziła zajęcia ze studentami: wykłady i ćwiczenia z zoologii i zoologii stosowanej, z biologii i z parazytologii na wydziałach: Rolniczym, Ogrodniczym, Ekonomiczno-Rolniczym, Zootechnicznym, Międzywydziałowym Studium Ochrony Środowiska i innych.

Profesor Teresa Sulgostowska pracowała w różnych organizacjach społecznych (ZHP, ZSP, ZNP). Była również członkiem Towarzystw Naukowych: Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Ekologicznego. Członkiem Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego była od 1954 roku. Siedmiokrotnie była skarbnikiem Oddziału Warszawskiego, a w latach 1991–1998 Skarbnikiem Zarządu Głównego. Z kolei, w latach 1998–2007 była Przewodniczącą Komisji Rewizyjnej, a w ostatniej kadencji zastępcą przewodniczącego tej komisji. Działała także w ramach wydawnictw PTP będąc autorką lub współautorką trzech tomów „Katalogu Fauny Pasożytniczej Polski” dotyczących pasożytów ptaków. W uznaniu Jej zasług dla PTP i dla polskiej parazytologii została uhonorowana Medalem 50-lecia Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego (1998), Medalem im. Konstantego Janickiego – Bene de Parasitologia Meritus (2001) oraz członkostwem honorowym PTP (2010).

Profesor Sulgostowska została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1974),Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986),Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2002). Otrzymała także wiele innych wyróżnień i nagród m. in.: Nagrodę Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego – nagroda zespołowa II Stopnia (1968), Nagrodę Rektora SGGW – nagroda indywidualna III Stopnia (1984), Brązową Odznakę Wydziału Przyrodniczego Uniwersytetu w Brnie (1990), Nagrodę Ministerstwa Edukacji Narodowej (1995), Nagrodę Rektora SGGW – nagroda zespołowa II Stopnia (1995), Odznakę „Zasłużony dla SGGW” (1996). Została również kilkakrotnie nagrodzona za prowadzenie wykładów z biologii dla kandydatów na studia na kursach przygotowawczych organizowanych przez organizacje młodzieżowe (SZSP, ZSP, ZMP).

Po przejściu na emeryturę w roku 2001, profesor Sulgostowska nadal czynnie uczestniczyła w życiu naukowym i dydaktycznym, pracując w Katedrze Biologii Środowiska Zwierząt SGGW jako profesor emeritus. Opracowywała publikacje naukowe i dydaktyczne oraz opiekowała się pracami magisterskimi. W latach 2010–2012 realizowała finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego projekt badawczy, którego celem było zgromadzenie i opracowania zbiorów pasożytniczych helmintów różnych polskich badaczy oraz stworzenie zwartej kolekcji dla Muzeum Przyrodniczego PAN we Wrocławiu.

Prof. dr hab. Teresa Sulgostowska zmarła 10 września 2015 roku w Warszawie. Spoczęła na Cmentarzu Służewskim przy parafii św. Katarzyny, ul. Renety/Fosa strona prawa, linia 34, grób 6.

Opracowanie: A. Cybulska
na podstawie: Gytner-Zięcina B. 2010. Prof. dr hab. Teresa Sulgostowska – nestorka polskiej parazytologii.
Wiadomości Parazytologiczne 2010, 56: 337–339

Kierownik Katedry Higieny i Rozrodu Zwierząt na Wydziale Zootechnicznym Akademii Rolniczej w Szczecinie w latach 1991-2001.

Prof. dr hab. Alojzy Ramisz urodził się 18 czerwca 1931 r. w Rudzie Śląskiej, gdzie w 1950 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. Studia na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Wrocławskiego rozpoczął w 1950 r., a dyplom lekarza weterynarii uzyskał w lutym 1955 r. na Wydziale Weterynaryjnym Akademii Rolniczej we Wrocławiu. W latach 1955-1956 pracował na stanowisku kierownika Państwowego Zakładu Leczniczego dla Zwierząt w Tuchomiu. Od 1956 roku rozpoczął studia doktorskie z zakresu parazytologii i chorób inwazyjnych, na Wydziale Weterynaryjnym Akademii Rolniczej we Wrocławiu, pod kierunkiem prof. Poluszyńskiego. W 1961 roku obronił pracę pt.”Pierwotniaki z rodzaju Leucocytozoon-Danilewsky 1890 u ptaków z okolic Wrocławia” i uzyskał stopień doktora nauk weterynaryjnych. W latach 1958-1961 w czasie studiów doktoranckich pełnił dodatkowo funkcję inspektora weterynarii przy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej we Wrocławiu, a od 1 października 1960 r. do 31 października 1961 r. pracował jako Inspektor WIS przy Miejskim Zakładzie Weterynaryjnym we Wrocławiu.

W 1961 roku podjął pracę na stanowisku adiunkta w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Akademii Rolniczej we Wrocławiu. W czasie czteroletniego okresu pracy na Uczelni prowadził zajęcia dydaktyczne z parazytologii i chorób inwazyjnych oraz pod kierunkiem prof. Kozara brał udział w kompleksowych badaniach nad włośnicą w Polsce. W latach 1963-1964 odbył roczne studia podoktorskie w Johns Hopkins School of Hygiene and Public Health, Baltimore (USA), w czasie których zapoczątkował pracę habilitacyjną. W 1965 roku podjął pracę na stanowisku kierownika Zakładu Higieny Weterynaryjnej w Krakowie, a w 1966 roku w ramach stypendium DAAD (Deutscher Akademischer Austausch Dienst) odbył staż w Instytucie Zoonoz w Niemczech (Frankfurt nad Menem).

W 1967 roku otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego, przygotowując rozprawę habilitacyjną pt.„Badania nad układem nerwowym nicieni i tasiemców przy użyciu histochemicznej metody na aktywną acetylocholinesterazę”. Również w tym samym roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Zdobyta przez Profesora na licznych stażach naukowych wiedza pozwoliła na wprowadzenie nowych metod diagnostycznych do praktyki weterynaryjnej. Był cenionym fachowcem zarówno wśród kolegów po fachu jak i hodowców zwierząt. W latach 1991-2001 pracował na stanowisku kierownika Katedry Higieny i Rozrodu Zwierząt na Wydziale Zootechnicznym Akademii Rolniczej w Szczecinie. W latach 2001-2002 prowadził zajęcia z przedmiotu „Parazytologia” na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej we Wrocławiu w ramach programu studiów dla studentów amerykańskich. W grudniu 2002 został powołany na Kierownika Zakładu Parazytologii w Katedrze Chorób Wewnętrznych i Pasożytniczych z Kliniką Chorób Koni, Psów i Kotów na wydz. Medycyny Weterynaryjnej we Wrocławiu. Profesor Ramisz był doświadczonym nauczycielem akademickim i opiekunem naukowym kilku pokoleń lekarzy weterynarii, zootechników, biologów i parazytologów. Dorobek naukowy Pana Profesora składa się z ponad 540 publikacji naukowych. Był promotorem wielu prac licencjackich, magisterskich i doktorskich. Uczestniczył także w pracach poza uczelnianych. Ponadto bardzo często wygłaszał referaty na zebraniach organizowanych przez PTNW, PTP, PTZ, firmy farmaceutyczne.

Pan Profesor był uznanym autorytetem w Polsce i za granicą. Uczestniczył w takich gremiach naukowych jak: Międzynarodowa Komisja Włośnicowa (ICT), Komisja Wspólnoty Europejskiej ds. kokcydiozy (COST89), Zespół ds. Echinokokozy u ludzi i zwierząt przy WHO. Był członkiem Komitetu Parazytologii PAN, Rady Naukowej Instytutu Parazytologii PAN, Komisji Rewizyjnej Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Przewodniczącym Lokalnej Komisji Etycznej ds. Badań na Zwierzętach w Szczecinie, Przewodniczącym Oddziału Szczecińskiego Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych. Pan Profesor był członkiem w Radach Redakcyjnych czasopism naukowych i popularnonaukowych: Acta Parasitologica Polonica, Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie, Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis, Nowości Weterynaryjne, Biuletyn Informacyjny Przemysłu Paszowego, Bydło. Brał aktywny udział w licznych kongresach, zjazdach i konferencjach naukowych w kraju i za granicą. Miał wielkie poczucie humoru. Jego donośny śmiech rozbrzmiewał zarówno w murach zagranicznych wielkich sal kongresowych w Rzymie, Monachium, Toronto, Paryżu, Moskwie, Nagoi oraz w krajowych salach konferencjach i spotkaniach branżowych.

Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną były wielokrotnie nagradzany. Otrzymał między innymi: Srebrny Krzyż Zasługi (1971), Medal 30-lecia PRL (1974), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1986), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2001), Medal Komisji Edukacji Narodowej (2001) oraz wiele odznaczeń resortowych i organizacji społecznych: Odznaka „za Wzorową Pracę w Służbie Weterynaryjnej (1970), Odznaka ”Zasłużony Pracownik Rolnictwa” (1974), Odznaka „Za Wzorową Pracę w Służbie Weterynaryjnej” (1978), Odznaką Honorową „Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych” (1978) Złota Odznaka Zrzeszenia Lekarzy i Techników Weterynaryjnych (1985), Medal z okazji 35-lecia Centralnego Laboratorium Przemysłu Paszowego za szczególny wkład w jego rozwój (1987), Medal Zrzeszenia Lekarzy i Techników Weterynarii upamiętniającą setną rocznicę działalności organizacji społeczno-zawodowych polskiej weterynarii (1989), Honorowy Medal „W uznaniu zasług dla Wydziału Weterynaryjnego AR we Wrocławiu (1990) Medal „Zasłużony dla AR w Szczecinie (2001). W szerokim zakresie współpracował z Polskim Przemysłem Farmaceutycznym „Polfa” i bioweterynaryjnym oraz Instytutem Przemysłu Farmaceutycznego, Instytutem Przemysłu Organicznego, Morskim Instytutem Rybackim oraz z niektórymi firmami farmaceutycznymi.

Zainteresowania naukowe Profesora koncentrowały się głównie na zagadnieniach związanych z kokcydiozą zwierząt, epizootiologicznymi badaniami nad włośnicą, profilaktyką i zwalczaniem niektórych chorób środowiskowych i pasożytniczych, grzybiczych oraz niedoborowych, kompleksowymi badaniami nad nowymi preparatami. Badania z dotyczące powyższych problemów w dużym stopniu realizowane były dzięki grantom Komitetu Badań Naukowych oraz grantom zagranicznym (m.in. Narodowej Fundacji Rządu Szwajcarskiego).

Pan Profesor był autorytetem naukowym i moralnym, pracowitym, odpowiedzialnym, otwartym i wrażliwym, pełnym poczucia humoru. Jako naukowiec posiadał szeroką wiedzę zarówno teoretyczną jak i praktyczną, którą chętnie przekazywał współpracownikom oraz studentom.

Pan Profesor Alojzy Ramisz, pomimo iż był na emeryturze, bardzo aktywnie wspierał Katedrę służąc radą i pomocą swoim młodszym koleżankom i kolegom. Na Wydziale można go było spotkać każdego dnia, uczestniczył również aktywnie w posiedzeniach Rady Wydziału, inauguracjach i zakończeniach roku akademickiego oraz innych spotkaniach i uroczystościach.

W poszukiwaniu prawdy Profesor Ramisz był wierny oraz kochał ludzi i zwierzęta, a na pewno dlatego, że bliski był mu los zwierzęcia i dalsze dzieje życia człowieka (ks. prof. W. Dyk 2011).
Prof. dr hab. Alojzy Ramisz zmarł 11 sierpnia 2011 roku w Szczecinie. Spoczął na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie, nr kwatery 3, rząd 2 grób 4.

Opracowanie: B. Pilarczyk, J. Udała oraz A. Balicka-Ramisz
na podstawie: [1] Udała J., Pilarczyk B. 2014. Professor Alojzy Ramisz – into memory of his life and work. Annals of Parasitology 60: 317-319; [2] Lis H. 2013. Prof. dr hab. Alojzy Ramisz (1931-2011) – wspomnienia, Medycyna Weterynaryjna 69: 510-511; [3] Kapuścik J. (red.). 1999. Współcześni uczeni polscy, słownik biograficzny. Tom III Ośrodek Przetwarzania Informacji, Warszawa.

Kierownik Pracowni Parazytoz Zwierząt Dzikich w Instytucie Parazytologii im. W. Stefańskiego PAN w Warszawie, prekursor badań nad pasożytami zwierząt dzikich w Polsce, członek Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Komitetu Parazytologii PAN, Państwowej Rady Ochrony Przyrody, a także członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 40-lecia PRL.

Urodził się w 1931 r. w Krakowie. W 1950 r. ukończył Liceum im. J. Jasińskiego w Warszawie i rozpoczął studia na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1952 r. , na drugim roku studiów rozpoczął swoją karierę naukową w Zakładzie Parazytologii Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. Wincentego Wiśniewskiego.

W 1953 r. rozpoczął pracę w Zakładzie Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Wydziału Weterynaryjnego SGGW. Dyplom lekarza weterynarii uzyskał w 1955 roku. W Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych SGGW w 1961 roku uzyskał stopień doktora weterynarii na podstawie rozprawy „Badania nad robakami i robaczycami żubra Bison bonasus (L.) w Polsce”. Od 1 grudnia 1964 roku służbowo przeniesiony do Zakładu Parazytologii PAN. W 1966 roku obronił rozprawę habilitacyjną „Badania nad robakami i robaczycami Cervidae” W 1989 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego nauk przyrodniczych.

W 1976 roku został powołany na stanowisko kierownika Pracowni Filogenetyki i Ontogenetyki Pasożytów, która (po innych zmianach nazewnictwa) od roku 1997 przyjęła nazwę Pracowni Parazytoz Zwierząt Dzikich. Prof. Dróżdż pełnił funkcję kierownika tej pracowni do końca 2002 roku.

Profesor Jan Dródż odbył, krótsze lub dłuższe, staże naukowe w ośrodkach parazytologicznych m.in. Moskwy, Ałma-Ata, we Francji na Uniwersytecie w Rennes. Jako specjalista był delegowany przez Polską Akademię Nauk do Wietnamu Północnego oraz do Mongolskiej Republiki Ludowej, gdzie zajmował się badaniami porównawczymi historycznego kształtowania się helmintofauny zwierząt przeżuwających. Prowadził także szkolenie dla pracowników Zakładu Parazytologii Mongolskiej Akademii Nauk.

W latach 1980–1981 Profesor uczestniczył w wyprawie antarktycznej na Stację im. Arctowskiego. W okolicach wyspy Króla Jerzego zebrał bogatą kolekcję robaków pasożytniczych pochodzących od ptaków i ssaków. Opisał wówczas 6 nowych gatunków kokcydiów występujących u fok antarktycznych.

Profesor Jan Dróżdż był w Polsce prekursorem badań nad pasożytami zwierząt dzikich. Ogłosił drukiem ponad 120 publikacji naukowych, w tym 85 prac oryginalnych dotyczących pasożytów i czynników kształtujących parazytofaunę wolno żyjących przeżuwaczy. Wiele spośród tych prac dotyczyła oceny parazytologicznej żubrów, a do najważniejszych osiągnięć naukowych Prof. Dróżdża należy zaliczyć właśnie zbadanie i opisanie przebiegu kształtowania się helmintofauny żubrów w Polsce oraz jej zmian w okresie 45 lat.

Prof. Jan Dróżdż był członkiem Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Komitetu Parazytologii PAN, Państwowej Rady Ochrony Przyrody, a także członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Za zasługi i osiągnięcia naukowe był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 40-lecia PRL. Otrzymał również Nagrodę Sekretarza Naukowego PAN.

Profesor Jan Dróżdż był aktywnym członkiem Rady Naukowej Instytutu Parazytologii PAN, przez ponad 30 lat nieprzerwanie pełnił funkcję Przewodniczącego Komisji ds. Przewodów Doktorskich.

Prof. Jan Dróżdż zmarł 12 marca 2013 r. w Warszawie. Spoczął na Cmentarzu Wolskim w Warszawie, kwatera 5-2-21.

opracowanie: A. Rocka
na podstawie: Demiaszkiewicz A. 2013. Professor ordinarius Jan Dróżdż DVM, PhD (1931-2013).
Annals of Parasitology 59: 103-104.

Kierownik Zakładu Biologii Ogólnej, Dyrektor Instytutu Biologii i Ochrony Środowiska, Dziekan Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, Prorektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie, członek i aktywny działacz Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz Biochemicznego, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, zasłużony działacz polonijny i sportowy.

Urodził się 27 maja 1934 roku w Wilnie w rodzinie ziemiańskiej (herbu Grzymała). Najmłodsze lata spędził w Wilnie oraz majątku rodzinnym w Kiziełowie (dzisiejsza Litwa). W maju 1945 roku przeniósł się wraz z rodziną do Polski i osiedlił w Olsztynie, gdzie ukończył Szkołę Podstawową nr 1 oraz Technikum Samochodowe. Po maturze w 1953 roku kontynuował naukę na Wydziale Mleczarskim ówczesnej WSR w Olsztynie, gdzie obronił pracę magisterską pt. „Rozmieszczenie miedzi, żelaza i cynku w produktach mleczarskich” w 1960 r. Po studiach pracował przez rok (na przełomie lat: 1960-61) w Wojewódzkim Zjednoczeniu Zbożowo-Młynarskim PZZ w Olsztynie, gdzie kierował laboratorium. W roku 1962 rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Zoohigieny WSR (potem ART), następnie jako adiunkt (1968-1974). Stopień doktora nauk przyrodniczych uzyskał w 1968 r. w Instytucie Parazytologii PAN w Warszawie, na podstawie rozprawy pt. „Badania zachowania się hemogramu, białka całkowitego i frakcji białkowych surowicy oraz zawartości witaminy C w niektórych narządach w przebiegu doświadczalnej glistnicy u świnek morskich”. Habilitował się w 1976 r., na podstawie pracy „Rola niektórych witamin w przebiegu glistnicy larwalnej (Ascaris suum)”, wydanej nakładem WSP w 1975 r. Tytuł naukowy profesora nauk biologicznych w zakresie parazytologii uzyskał w 1988 r. W 1989 r. został zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego, natomiast w 1991 r. na stanowisku profesora zwyczajnego. Od 1975 r. organizował i kierował Pracownią Cytologii i Genetyki. W roku 1974 rozpoczął pracę w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie w Zakładzie Biochemii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym, przekształconą później w Zakład Biologii Ogólnej, a w 1999 r. po utworzeniu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Katedrę Parazytologii, która po dwóch latach w ramach reorganizacji Wydziału została rozwiązana. Pan Profesor został przeniesiony do Katedry Fizjologii Roślin i Biotechnologii, gdzie był zatrudniony na stanowisku profesora do czasu przejścia na emeryturę w 2004 roku. W trakcie pracy akademickiej prowadził wykłady i zajęcia z zoohogieny, parazytologii ogólnej, podstaw biologii, biologii ogólnej, biologii komórki i genetyki.

W czasie pracy na WSP pełnił funkcję dyrektora Instytutu Biologii i Ochrony Środowiska (1978-84, 1997-1999), dziekana Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego (1978-81, 1993-96), prorektora ds. nauki i kontaktów z zagranicą oraz I zastępcy rektora WSP (1987-90), p.o. Rektora WSP (1990). Był także członkiem senatu WSP oraz Rady Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, przewodniczącym Senackiej Komisji ds. Badań Naukowych (1981-1984), przewodniczącym Senackiej Komisji ds. Współpracy z Zagranicą (1984-97), przewodniczącym Rektorskiej Komisji ds. Wydawnictw (1975-1981), członkiem Senackiej Komisji ds. Rozwoju Kady (1987-1990) a także komendantem Zakładowego Oddziału Samoobrony. Jako dyrektor Instytutu Biologii i Ochrony Środowiska, włączył się w tworzenie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a w szczególności w tworzenie Wydziału Biologii. Jego zainteresowania naukowe skupiały się na patofizjologii i biochemii inwazji pasożytniczych. Opublikował 137 prac z tej dziedziny, wypromował dwóch doktorantów i 50 magistrów biologii. Pan Profesor był współautorem dwóch podręczników akademickich z zakresu zoohigieny i biologii komórki wydanych przez wydawnictwa ART i WSP w Olsztynie. Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną uzyskał szereg nagród i odznaczeń: Złoty Krzyż Zasługi (1976), Zasłużony dla Warmii i Mazur (1977), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1989), Medal Komisji Edukacji Narodowej (2000) oraz liczne nagrody rektora WSP, UWM i UG i ministra.

Profesor Zbigniew Jabłonowski był aktywnym działaczem naszego Towarzystwa. Był członkiem założycielem Oddziału Olsztyńskiego (1963 r.), dwukrotnie przewodniczącym oddziału w latach 1968-1975 oraz 1984-1991 oraz członkiem Zarządu Głównego, wreszcie członkiem Głównej Komisji Rewizyjnej PTP (od 1998 r.). Był Członkiem Komisji Patofizjologicznej Komitetu Parazytologicznego PAN, a w 1998 r., przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego XVIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego połączonego z Jubileuszem Pięćdziesięciolecia Towarzystwa w Olsztynie.

Wielką pasją Profesora był sport. Już jako uczeń, a później student, czynnie uprawiał tenis ziemny i stołowy. Wielokrotnie reprezentował województwo. Zdobył i przez wiele lat utrzymał mistrzostwo województwa w tenisie stołowym. Do końca życia grał w tenisa ziemnego, wielokrotnie zdobywał pierwsze miejsce w turniejach organizowanych w czasie Zjazdów PTP. Był prezesem okręgu Polskiego Związku Tenisowego oraz założycielem i kierownikiem sekcji tenisowej, nauczycielem młodych adeptów tego sportu. Za swoją działalność otrzymał Złotą Odznakę AZS (1959), Odznakę 100-lecia Sportu Polskiego (1967), Srebrną Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” (1984) oraz Złotą Odznakę 50-lecia Polskiego Związku Tenisowego.

Oprócz nauki i sportu wielką miłością Profesora było Wilno. Był zagorzałym społecznikiem – założycielem oraz prezesem (1987-2004) Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz założycielem i prezesem Oddziału Warmińsko-Mazurskiego (od 2004 r.) Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

Prof. zw. dr hab. Zbigniew Jabłonowski zmarł nagle 21 grudnia 2008 roku w Olsztynie. Pan Profesor pozostał w naszej pamięci jako osoba o dużej wiedzy naukowej, niezwykle skromna, życzliwa i bezinteresowna, pogodna, z wielkim poczucia humoru, osoba aktywna i pełna życia, głęboko zaangażowana społecznie.

Zbigniew Jabłonowski spoczął w dniu 30 grudnia 2008 roku na cmentarzu komunalnym przy ul. Poprzecznej w Olsztynie w Alei Zasłużonych, nr kwatery: 10A/R2/8

Opracowanie: M. Dmitryjuk i J. Dziekońska-Rynko
na podstawie: Ewa Dzika i Krystyna Żółtowska, 2009.” Prof. dr hab. n. biol. Zbigniew Jabłonowski (1934-2008) – pro memoriam”. Wiadomości Parazytologiczne 55(1),69-70; „Słownik biograficzny profesorów Uniwersytety Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie”, Olsztyn 2004, Wyd. UWM; Jan Chłosta, 1999. ‘’Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie 1969-1999” Wyd. WSP, Olsztyn

Kierownik Zakładu Parazytologii i Chorób Inwazyjnych w Instytucie Chorób Zakaźnych i Inwazyjnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Akademii Rolniczej w Lublinie. Wybitny parazytolog i wykładowca akademicki.

Urodził się 25 listopada 1939 r. w Białowieży. Po wojnie wraz z rodzicami trafił do Lublina. W latach 1956–1963 studiował na Wydziale Weterynaryjnym WSR w Lublinie, uzyskując dyplom lekarza weterynarii. Wówczas też rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych Wydziału Weterynarii WSR w Lublinie. W 1969 r. uzyskał stopień doktora weterynarii na podstawie rozprawy pod tytułem „Badania nad aktywnością serologiczną antygenów Fasciola hepatica L. i zjawiskami odpornościowymi w przebiegu doświadczalnej fascjolozy królików”. W 1977 r. na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. „ Badania immunologiczne w przebiegu fascjolozy owiec i bydła” uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk weterynaryjnych w zakresie parazytologii. Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 2000 r. Od 1984 r. do chwili śmierci był kierownikiem Zakładu (Katedry) Parazytologii i Chorób Inwazyjnych na swym macierzystym wydziale w Lublinie. W swoich badaniach z powodzeniem podejmował tematykę taksonomiczna, jak też problematykę immunoparazytologiczną. W ostatnich latach Jego działalność badawcza dotyczyła głównie zagadnień praktycznych, a w szczególności inwazjologii, patogenezy, immunologii, i zwalczania ważnych w punktu widzenia ekonomicznego i sanitarnego parazytoz zwierząt oraz zoonoz pasożytniczych. Swoimi wiadomościami chętnie dzielił się ze współpracownikami, studentami, praktykującymi lekarzami wet. Wykazywał wyraźne zainteresowania humanistyczne, stąd tez rozmowy i dyskusje z Nim były wyjątkowo interesujące. Prof. J. L. Gundłach jest autorem lub współautorem ponad 150 publikacji, w tym blisko 90 oryginalnych prac badawczych. Jest też współautorem podręcznika akademickiego „Parazytologia i parazytozy zwierząt”, autorem podręcznika parazytologii dla techników, współautorem dwóch rozdziałów w podręcznikach akademickich i dwóch skryptów. W latach 1981–1984 był prodziekanem ds. studenckich Wydziału Weterynaryjnego AR w Lublinie. Był przewodniczącym lub członkiem licznych komisji i zespołów wydziałowych oraz uczelnianych. Prof. J. L. Gundłach był cenionym dydaktykiem. Prowadził interesujące wykłady i ćwiczenia dla studentów Wydziału Medycyny Weterynaryjnej z przedmiotu parazytologia i inwazjologia weterynaryjna oraz parazytologia dla studentów Wydziału Biologii i Hodowli Zwierząt. Doskonały kontakt z młodzieżą, życzliwość i sprawiedliwość w ocenie studentów sprawiły, że cieszył się powszechną sympatią. Dowodem tego były także konkursy Homo Didacticus, których był kilkakrotnym laureatem. Prof. J. L. Gundłach był promotorem 3 rozpraw doktorskich; wielokrotnym recenzentem rozpraw doktorskich, habilitacyjnych, dorobku na stopnie i tytuły naukowe, projektów badawczych. W latach 1979-1987 był sekretarzem naukowym periodyku Polskie Archiwum Weterynaryjne, zasiadał także w radach programowych czasopism weterynaryjnych. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych o Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, w którym pełnił funkcje przewodniczącego Oddziałów Lubelskich oraz członkiem Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Prof. J. L. Gundłacha cechowała wysoka kultura osobista, duża wyrozumiałość, bezkonfliktowość, gotowość do pomocy innym, poczucie humoru. Czerpiąc co najlepsze z dokonań poprzedników oraz wykorzystując własne zdolności i walory sprawił, że praca w kierowanym przez Niego Zakładzie, nie była tylko obowiązkiem, ale przyjemnością, a własne osiągnięcia pracownicy Zakładu zawdzięczali Jemu w dużym stopniu. Był doskonałym kierownikiem, wymagającym, o szerokiej wiedzy, którą chętnie przekazywał współpracownikom, ale także niezastąpionym przyjacielem. Towarzyszył pracownikom Zakładu w wielu ważnych uroczystościach rodzinnych – cieszył się z ich sukcesów i pocieszał w trudnych chwilach. Kilkakrotnie przychodziło Profesorowi podejmować walkę z trudnościami życia. Były to walki zwycięskie, aż do ostatniej ze śmiertelną chorobą – którą toczył z godnością i którą, niestety, przegrał.

Prof. dr hab. Jerzy Lech Gundłach zmarł 2 kwietnia 2006 r. Spoczął na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie.

Opracowanie: K. Tomczuk

Kierownik Katedry i Zakładu Biologii i Parazytologii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie (1999-2007), Prodziekan Wydziału Lekarskiego PAM (1993-1999), członek Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego i wielu innych towarzystw naukowych, odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Urodziła się 14 czerwca 1946 r. w Szczecinie. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie rozpoczęła studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończyła w 1969 r. uzyskując tytuł magistra biologii wzakresie zoologii.

Przez całe swoje zawodowe życie była związana z Katedrą i Zakładem Biologii i Parazytologii Medycznej Pomorskiej Akademii Medycznej (PAM), od 1992 r. Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie (PUM). W 1975 r. obroniła pracę doktorską pt. „Histochemiczne badania niektórych enzymów w amebach z rodzaju Entamoeba: Entamoeba histolytica, Entamoeba invadens i Entamoeba moshkovskii” na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Rozprawę habilitacyjną pt. „Układ pasożyt-żywiciel w aspekcie badań histochemicznych na modelu doświadczalnym Entamoeba histolytica – Cavia porcellus” obroniła w 1992 r. na Wydziale Lekarskim PAM w Szczecinie, uzyskując stopień naukowy dr hab. n. med. w zakresie biologii medycznej. W 2006 r. otrzymała tytuł profesora nauk medycznych.

Dorobek naukowy Prof. Wandy Kuźny-Grygiel obejmuje 68 oryginalnych prac opublikowanych w czasopismach polskich i zagranicznych, w tym autorstwo i współautorstwo rozdziałów w podręcznikach akademickich i monografiach. Zainteresowania naukowe Prof. Wandy Kuźny-Grygiel dotyczyły głównie parazytologii doświadczalnej, środowiskowej i klinicznej oraz toksykologii. Wiodącym kierunkiem badawczym były zagadnienia związane z pełzakami z rodzaju Entamoeba i Acanthamoeba, w tym patofizjologia inwazji E. histolytica w układzie pasożyt-żywiciel. Jej prace poświęcone były także tematyce ekstensywności zarażenia krwiopijnych stawonogów krętkami Borrelia burgdorferi i pierwotniakami z rodzaju Babesia. Była współautorką pierwszego opisu przypadku ludzkiej babeszjozy w Polsce. Jej prace badawcze dotyczyły także roli Demodex folliculorum i D. brevis jako czynnika etiologicznego przewlekłego zapalenia brzegów powiek oraz oceny wpływu saprofitycznych grzybów glebowych na rozwój pasożytniczych geohelmintów.

W uczelni pełniła wiele funkcji, między innymi prodziekana Wydziału Lekarskiego PAM w latach 1993-1999 oraz przewodniczącej Uczelnianej Komisji ds. wstępnej oceny wniosków przy nadawaniu stopni naukowych w zakresie biologii medycznej. Od 2000 r. była członkiem Lokalnej Komisji Etycznej ds. Doświadczeń na Zwierzętach, a w latach 2003-2006 członkiem Komitetu Parazytologii Polskiej Akademii Nauk. Ponadto była członkiem wielu towarzystw naukowych, w tym Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, Polskiego Towarzystwa Histochemików i Cytochemików, Polskiego Towarzystwa Biologii Komórki, European Cell Biology Organization oraz European Developmental Biology Organization.

Profesor Wanda Kuźna-Grygiel była cenionym i oddanym studentom nauczycielem akademickim, wielokrotnie nagradzanym nagrodami Rektora PAM/PUM. Za wybitne osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze oraz naukowe została wyróżniona Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz medalami 50-lecia PAM i „Za zasługi dla Pomorskiej Akademii Medycznej”.

W naszej pamięci Pani Profesor pozostanie jako osoba niezwykle skromna i życzliwa, zawsze pełna wiary w drugiego człowieka, chętnie dzieląca się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Prof. dr hab. Wanda Kuźna-Grygiel zmarła 2 października 2007 roku w Szczecinie. Spoczęła na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (nr kwatery 94AGR).

Opracowanie: W. Kołodziejczyk i D. Kosik-Bogacka
na podstawie: Prof. dr hab. n. med. Wanda Kuźna-Grygiel (1946-2007): pro memoria. Nauki przyrodnicze we współczesnym świecie.
Szczecin 2 czerwca 2017 r. Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, 2017

Kierownik Zakładu Ekologii Drobnoustrojów i Ochrony Środowiska, twórczyni i wieloletni Dyrektor Wydziałowego Studium Ochrony Środowiska, Prodziekan Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego, członek Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego wielu innych Towarzystw i Rad Naukowych, odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Edukacji Narodowej.

Urodziła się w 1951 roku w Kłodzku. Dzieciństwo i wczesną młodość spędziła w Bardzie, gdzie ukończyła tamtejszą szkołę podstawową. Naukę kontynuowała w Liceum Ogólnokształcącym im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich.

Po maturze podjęła studia biologiczne na Uniwersytecie Wrocławskim, po ukończeniu których rozpoczęła pracę na swojej macierzystej uczelni na stanowisku asystenta. Jednocześnie podjęła studia doktoranckie, uzyskując w 1979 roku stopień naukowy doktora. W 1988 roku Rada Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego nadała jej stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych w zakresie medycyny o specjalności parazytologia, na podstawie rozprawy pt. Phenetic classification of Ricinidae Phthiraptera: Amblycera. W 1999 roku otrzymała tytuł profesora nauk biologicznych.

Po utworzeniu w Wałbrzychu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w 1999 roku zaangażowała się w rozwój tej uczelni i zasiadła w jej Senacie. Była dwukrotnie wybierana na rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu. W tym czasie udało się rozbudować infrastrukturę uczelni: zbudować ze środków unijnych aulę PWSZ, pozyskać budynek po dawnej filii Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz rozpocząć wznoszenie domu studenckiego. Utworzono nowe kierunki inżynieryjne: architekturę krajobrazu, gospodarkę przestrzenną, bezpieczeństwo i higienę pracy. Poza tym uruchomiono studia drugiego stopnia – magisterskie uzupełniające.

W kręgu jej zainteresowań naukowych znajdowała się problematyka ekologii i ochrony środowiska, a w szczególności zagadnienia dotyczące parazytologii, biologii drobnoustrojów i ich wektorów. Elżbieta Lonc była autorką oraz współautorką ok. 300 publikacji naukowych, w tym znanych i nagradzanych podręczników dla przyrodników i lekarzy takich jak: „Leksykon parazytologiczny”, „Zajęcia praktyczne z parazytologii dla studentów biologii”, „Principles of modern protozoological parasitology”, „Dzieje parazytologii polskiej w latach 1945-2000”, „Ekologia i ochrona środowiska: podręcznik dla studentów”, czy „Atrakcyjność przyrody i turystyki na Ziemi Wałbrzyskiej”. Była promotorka wielu prac licencjackich, magisterskich i doktorskich.

Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną była wielokrotnie nagradzana przez rektora Uniwersytetu Wrocławskiego, została wyróżniona Medalem Komisji Edukacji Narodowej, nagrodą zespołową Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
Była również laureatką wielu innych nagród m.in. Distinnguished Service Award-Society for Vector Ecology European Branch, oraz honorowych tytułów – Laur Ekoprzyjaźni, Zasłużony dla PWSZ im. Witelona w Legnicy, Osobowość regionu wałbrzyskiego, Honorowy Obywatel Wałbrzycha.

Profesor Lonc aktywnie uczestniczyła w życiu naszego Towarzystwa. W latach 19987-1990 była przewodniczącą Sekcji Parazytologii Ogólnej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz sekretarzem i członkiem Rady Redakcyjnej „Wiadomości Parazytologicznych”. Elżbieta Lonc pełniła także funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego PTP w kadencji 1991-2001, a w latach 2009-2011 była wiceprzewodniczącą Wrocławskiego Oddziału PTP.

Prof. dr hab. Elżbieta Lonc zmarła 6 marca 2017 roku we Wrocławiu. Odeszła po długiej i ciężkiej walce z chorobą nowotworową.
Elżbieta Lonc spoczęła na cmentarzu parafialnym w Przyłęku, na terenie gminy Bardo w powiecie ząbkowickim.

Opracowanie: W. Rożej-Bielicka
na podstawie: PWSZ w Wałbrzychu oraz wikipedia.pl

Kierownik Zakładu Parazytologii i Chorób Inwazyjnych. Ceniony wychowawca i nauczyciel akademicki wielu pokoleń studentów. Wybitny specjalista z zakresu parazytologii weterynaryjnej, autor licznych publikacji naukowych. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz wieloma innymi odznaczeniami. Uczony, wychowawca, dydaktyk i przyjaciel młodzieży akademickiej.

Andrzej Bernard Sadzikowski urodził się 14 września 1952 r. w Puławach. Sytuacja rodziny ugruntowała w Nim poczucie odpowiedzialności oraz wrażliwości na los drugiego człowieka. Po ukończeniu renomowanego Liceum Ogólnokształcącego im. Ks. Adama Jerzego Czartoryskiego w Puławach, rozpoczął w 1971 roku studia na Wydziale Weterynaryjnym Akademii Rolniczej w Lublinie. W 1976 r. będąc jeszcze studentem, zatrudniony został w Katedrze Parazytologii jako pracownik techniczny. Po ukończeniu studiów przeszedł w tej Katedrze wszystkie etapy kariery naukowej, uzyskując w 1983 r. stopień doktora , a w 2002 r. doktora habilitowanego nauk weterynaryjnych z zakresu parazytologii. W 2004 r. powołany został na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2009 r. uzyskał tytuł profesora. Od 2006 r. kierował Zakładem Parazytologii i Chorób Inwazyjnych. Zainteresowania naukowe Profesora związane były nie tylko z immunoparazytologią jako głównym kierunkiem badań, lecz także z parazytologią ogólną i kliniczną. Na dorobek naukowy Prof. Sadzikowskiego składa się ponad 180 pozycji, w tym ponad 60 oryginalnych prac badawczych, współautorstwo podręcznika pt.: „ Parazytologia i parazytozy zwierząt”, oraz rozdziałów w dwu podręcznikach akademickich i w wielu skryptach. Obdarzony zdolnościami humanistycznymi potrafił prosto opisywać zawiłe zagadnienia naukowe.Profesor Sadzikowski był utalentowanym nauczycielem akademickim. Sposób przekazywania przez niego wiedzy, dyskusje ze studentami, w których potrafił i zainteresować nauką i przekonać, sprawiły że uznany został wielokrotnie zwycięzcą konkursu na najlepszego wykładowcę – „ Homo didacticus”. Był twórcą nowego przedmiotu „Hodowla i choroby zwierząt egzotycznych”, w którym połączył rzetelną wiedzę ze swoim hobby, wzbudzając aktywne zainteresowanie studentów. Te żywe kontakty z młodzieżą przetrwały także po ukończeniu studiów. Wiele czasu poświęcał też kształceniu młodych pracowników nauki. Był promotorem dwu przewodów doktorskich i opiekunem licznych prac magisterskich, obiektywnym, ale wymagającym recenzentem rozpraw doktorskich, habilitacyjnych, projektów badawczych i prac kierowanych do druku w czasopismach naukowych. Szeroka wiedza Profesora wykorzystywana była nie tylko na macierzystym Wydziale. Wielokrotnie zapraszany do udziału w konferencjach naukowych i szkoleniach podyplomowych, był pożądanym i uznanym wykładowcą. Szczególne miejsce w działalności Profesora zajmowała praca społeczna. Kierował i aktywnie uczestniczył w pracach zespołów wydziałowych i uczelnianych. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego i Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego, w którym pełnił funkcję wiceprezesa Oddziału Lubelskiego. Przewodniczył również Komisji Parazytologii Weterynaryjnej Komitecie Parazytologii PAN. Dla swoich współpracowników, był wyjątkowym szefem, na którego wsparcie mogli liczyć tak w sprawach zawodowych, jak i prywatnych. To głównie dzięki Niemu panowały w Zakładzie przyjacielskie relacje. W stosunkach z ludźmi ciepłym i wrażliwym człowiekiem. Zatroskany o los najbliższych, przyjaciół, współpracowników, często bagatelizował swoje, o wiele ważniejsze, problemy.

Zmarł przedwcześnie, po ciężkiej chorobie, 29 marca 2010 r. Spoczął na cmentarzu parafialnym w Puławach-Włostowicach.

Opracowanie: K. Tomczuk

Urodziła się 2 kwietnia 1956 roku w Torulach. W 1981 roku ukończyła biologiczna ochronę wód na Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie uzyskując tytuł magistra inżyniera biologicznej ochrony wód. W tym też roku została zatrudniona w Zakładzie Biologii Ogólnej Akademii Medycznej w Białymstoku, gdzie zdobywała kolejne awanse akademickie.

Od 2002 roku pełniła funkcję Kierownika Zakładu. Stopień doktora w zakresie biologii medycznej, specjalność mykologia uzyskała w 1991 roku na podstawie rozprawy pt.: „Kumulowanie się chlorowanych węglowodorów w tkankach ryb”. Habilitowała się w 2008 roku na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego na podstawie oceny dorobku naukowego i rozprawy pt.: „Wykorzystanie grzybów do oceny stanu czystości wód powierzchniowych i podziemnych dorzecza Supraśli”. Działalność naukowa dr hab. Bożeny Kiziewicz była wielowątkowa, a w przeważającej części spoiwem tych badań była woda jako miejsce życia roślin, zwierząt i grzybów. W dorobku publikacyjnym posiadała prace w takich czasopismach jak: „Acta Mycologica”, „Polish Journal of Environmental Studies” oraz „Mycologica Balcanica”.

Należała do Europejskiego Towarzystwa Mykologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Grzybów, Stowarzyszenia Hydrologów Polskich, Polskiego Stowarzyszenia Epidemiologicznego, Polskiego Towarzystwa Parazytologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Zmarła 6 kwietnia 2016 roku po kilkuletniej walce z chorobą nowotworową.

Dr Bożena Kiziewicz jest pochowana na cmentarzu w Grabówce koło Białegostoku.

Opracowanie: J. Matowicka-Karna